Specjalistyczny audyt prawny jest instrumentem służącym poprawie bezpieczeństwa firm, umożliwia ustalenie aktualnego stanu prawnego przedsiębiorcy i wyeliminowanie ryzyk prawnych związanych z funkcjonowaniem danego podmiotu gospodarczego na rynku. Istotą audytu prawnego jest wykonanie wieloskładnikowej analizy prawnej mającej na celu weryfikację podejmowanych w przedsiębiorstwie decyzji, czynności i procedur oraz funkcjonujących wewnętrznych aktów prawnych w zakresie ich zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.
Szczegółowy zakres analizy uzależniony jest od potrzeb Klienta, jego planów, realizowanej strategii celów, a także specyfiki branży i działalności badanego podmiotu.
W praktyce istnieje możliwość wykonania jednego lub kilku audytów cząstkowych lub całościowej analizy prawnej przedsiębiorstwa, na którą składają się:
- analiza ogólnej zgodności działalności podmiotu z przepisami prawa wraz z analizą ustawodawstwa regulującego działalność danej branży,
- analiza organizacji i funkcjonowania podmiotu (działalności organów zarządzających i kontroli),
- analiza stanu prawnego nieruchomości,
- analiza stanu prawnego ruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym posiadania wymaganych prawem decyzji, koncesji, zezwoleń i licencji,
- analiza bezpieczeństwa transakcji (analiza umów handlowych i prawnych instrumentów zabezpieczenia transakcji),
- analiza zatrudnienia,
- analiza toczących się postępowań administracyjnych, sądowych i egzekucyjnych,
Wymiernym efektem audytu prawnego jest szczegółowy raport zawierający opis stanu faktycznego, jego ocenę w zakresie zgodności z prawem oraz zalecenia mające na celu doprowadzenie do stanu zgodnego z prawem lub zmierzające do usprawnienia funkcjonowania przedsiębiorstwa w zakresie rozwiązań prawno-organizacyjnych. Niewątpliwą zaletą audytu prawnego jest fakt, że wyniki przeprowadzonych analiz mają charakter praktyczny, odnoszą się do konkretnych problemów powstałych w ramach konkretnej organizacji i służą budowie rozwiązań systemowych umożliwiających zapobieganie powstawaniu problemów w przyszłości.
Skorzystanie z usługi audytu prawnego szczególnie zaleca się w przypadku zamiaru nabycia przedsiębiorstwa, przekształceń podmiotu, objęcia funkcji zarządczych przez organy w nowym składzie osobowym lub wdrażania polityki rozwoju firmy. Nierzadko zdarza się, że audyt prawny jest wymagany przed nawiązaniem strategicznych relacji handlowych z przedsiębiorstwami zagranicznymi. Umowy o przeprowadzenie audytu prawnego zawierają rozbudowane postanowienia dotyczące gwarancji zachowania i ochrony tajemnicy informacji.